Nguồn gốc và xuất xứ của bánh Pizza

Nếu có dịp du lịch tới đất nước hình chiếc ủng xinh đẹp, làm quen với người Ý, bạn hãy hỏi xem niềm tự hào lớn nhất của họ là gì, chắc chắn, câu trả lời sẽ làm bạn thấy thú vị vô cùng, đó là: một nền văn hóa và kiến trúc cổ xưa thời La Mã, những cô gái đẹp, rượu vang và món bánh pizza nổi tiếng khắp thế giới. Còn nếu bạn ở Việt Nam hay ở bất kỳ một quốc gia nào khi được hỏi về nước Ý thì thứ tự của câu trả lời mà bạn thường nhận được là: thời trang, bóng đá và pizza! Pizza trong tiếng Ý có nghĩa là điểm tròn. Đây là một loại bánh mì tròn, dẹp được nướng trên đá, rắc phô mai, xốt cà chua và các loại nhân khác như xúc xích, ô liu…

Bạn có biết về nguồn gốc của loại bánh nổi tiếng này? Cho đến ngày nay người ta vẫn còn tranh cãi về nguồn gốc ra đời của Pizza. Một số tư liệu cho rằng, Pizza có tiền thân là những chiếc bánh làm bằng bột mì được nướng trên những phiến đá phẳng, nóng xuất hiện lần đầu tiên và trở nên phổ biến tại Napoli – Ý vào khoảng 1000 năm trước. Một số tài liệu khác lại nói rằng người Roman (La Mã cổ đại) và người Phoenici của xứ Hy Lạp là những người đầu tiên đã chế biến thành công pizza do họ biết được bí mật của công thức nhào bột với nước và nướng bánh trên đá.

Mặc dù chưa có những khẳng định chắc chắn rằng chiếc bánh Pizza đầu tiên xuất hiện ở đâu, tuy nhiên, ngày nay khi nhắc đến pizza thì ai cũng nghĩ ngay tới đất nước có hình chiếc giày – Italia, bởi lẽ đây chính là đất nước có những nét văn hóa ẩm thực pizza không đâu sánh được.

“ Tổ tiên” của chiếc bánh Pizza bắt đầu xuất hiện từ thời kỳ đồ đá, nó bắt nguồn từ những miếng bánh mỳ khô được nướng trên đá nóng còn sót lại từ các đám cháy. Sau đó, để tận dụng những thức ăn còn dư, con người đã để hết lên trên bề mặt bánh mỳ rồi ăn. Chính vì lý do này, người Ý đã coi pizza là món ăn tiết kiệm và cực kỳ thuận tiện, một “fast food” chính hiệu!

Pizza hiện đại ra đời vào năm 1889 khi nữ hoàng Margherita Teresa Giovanni, hoàng hậu của vua Umberto I của Ý đến thăm Napoli. Raffaele Esposito – chủ quán rượu Pietro Il Pizzaiolo đã được yêu cầu chuẩn bị làm một món ăn đặc biệt để đón tiếp hoàng hậu. Esposito đã làm một chiếc bánh pizza với cà chua, phó mát mozzarella (một loại phó mát được làm từ sữa trâu) và húng quế, những thành phần đã tạo nên ba màu đỏ, trắng và xanh lá cây tượng trưng cho quốc kì Ý. Ông đã đặt tên cho chiếc pizza đó là Margherita. Sau đó, người Ý ở các vùng khác đã nghĩ ra các loại nhân khác nhau và sáng tạo nên những loại bánh pizza mang đặc trưng riêng của từng vùng. Nhưng loại bánh có tên của một nữ hoàng này vẫn được xem như loại pizza “chính thống” của nước Ý cũng như các nước trên thế giới.

Đến đầu thế kỷ 20, bánh pizza theo những đoàn người Ý di cư sang châu Mỹ. Năm 1905, một người Mỹ gốc Ý tên là Gennaro Lombardi mở cửa hàng bánh pizza mang phong cách Mỹ đầu tiên ở New York. Trong thời gian Thế chiến thứ hai, những người lính từ Anh, Pháp, Mỹ vì những lý do khác nhau đã có mặt ở Ý. Khi trở về, họ mang theo những phương thức làm bánh pizza của người bản xứ và thường mở cửa hàng bán bánh giao tận nhà theo phương cách của Mỹ. Cho đến ngày nay, bánh pizza đã có mặt ở hầu hết các quốc gia trên thế giới.

Mỗi quốc gia, người ta lại tạo cho những chiếc bánh những đặc trưng ẩm thực riêng phù hợp với văn hóa ẩm thực của quốc gia đó, như Thái Lan chẳng hạn, người ta đã sáng tạo thêm kiểu pizza tom yum (tôm chua cay). Còn pizza kiểu Ấn thì được chế biến với thịt gà cà ri, pizza ở Thổ Nhĩ Kỳ có thịt bằm, ôliu đỏ, hành tây. Pizza Đức thì không thể thiếu các kiểu xúc xích làm topping. Pizza Tây Ban Nha có đậu và bắp…
Khi về đến Việt Nam, để phù hợp với khẩu vị của người Việt thì các món pizza được biến tấu theo nhiều phong cách du nhập từ phương Tây: từ những loại bánh thông thường làm từ thịt thăn, xúc xích, cá ngừ cho đến những loại bảnh hảo hạng được chế biến đặc biệt từ cá hồi xông khói, thịt lợn rừng… trong đó đặc biệt phải kể tới món pizza hải sản gồm có xốt cà và nướng chung với mực và tôm địa phương

Nhưng dù là thế nào đi nữa thì một chiếc pizza đúng chuẩn phải có lớp bánh giòn tan. Bạn có thể lựa chọn cho mình pizza vỏ dày hoặc vỏ mỏng tùy theo khẩu vị hay sở thích riêng. Với những người thích ăn ít nhân, ít phô mai hơn thì hãy chọn vỏ dày. Với những người sành ăn pizza, họ sẽ gọi pizza vỏ mỏng với nhiều phô mai và nhân hơn đế bánh mềm mượt hòa quyện cùng nhân, tạo nên một mùi vị khó quên.

Pizza không tốt cho sức khỏe? Cứ nghe đến pizza là người ta nghĩ ngay đến bột, bơ và sữa hoặc là khi dùng ketchup để làm nước sốt thì lại sợ có quá nhiều chất béo. Thực chất thì hai loại thực phẩm này có lợi hơn là hại cho hệ tim mạch.

Theo nghiên cứu của dự án Lycocard thì cà chua là loại trái cây được sử dụng nhiều nhất ở Châu Âu. Thành phần lycopen chứa trong vỏ cà chua được người ta biết đến như một chất màu cứng đầu khó giặt khi dính vào quần áo hay các hộp nhựa, thế nhưng lycopen lại có lợi cho cơ thể , đặc biệt là hiệu năng cải thiện sức khỏe tim mạch.

Các nhà dinh dưỡng Canada thừa nhận rằng pizza là nguồn dinh dưỡng và là một trong những món ăn hội đủ cả 4 nhóm thực phẩm cần thiết: ngũ cốc, rau và trái cây, chế phẩm từ sữa và thịt. “Chúng tôi nhận thấy rằng những người thường xuyên ăn món pizza có 59% ít hơn nguy cơ bị ung thư thực quản, 34% ít nguy cơ viêm vòm miệng và ung thư hầu và 25% ít nguy cơ bị ung thư tá tràng” Silvano Gallus, chuyên gia dịch tễ học thuộc Trung tâm Richerche Farmacologiche tại Milan cho biết như vậy.

Ketchup (đôi khi còn được gọi là catsup) là một thứ gia vị bình dân thường được dùng ở nhiều các nước phương Tây và Hoa Kỳ, được sản xuất từ cà chua chín đỏ. Những thành phần cơ bản của ketchup là: cà chua, dấm, đường, muối, hạt tiêu, đinh hương, có thể cho thêm quế (với vị của Hoa Kỳ nhưng không phổ biến ở châu Âu), hành, cần tây (với vị của vùng Địa Trung Hải) và một số gia vị khác. Với những người sành ăn, ketchup phải được sản xuất từ một loại cà chua đặc biệt: Solanum pennellii ngày nay mang tên Lycopersicon pennellii, đó là một loại cà chua ngọt. Nhưng về cơ bản, đa phần người ta dùng cà chua Lycopersicum esculentum thêm đường để sản xuất ketchup. Như vậy không thể phủ nhận hàm lượng lycopen cao trong thứ nước sốt này cũng như lợi ích của nó mang lại cho sức khỏe.

Tuy nhiên, nên tiêu thụ có chừng mực để phát huy tốt tính năng của chúng. Dư thừa và lạm dụng sẽ dẫn đến những hậu quả không thể lường trước được. Pizza là một loại bánh ngon, cách làm đơn giản và nhanh chóng. Bạn hoàn toàn có thể làm tại nhà. Vậy hãy bắt tay vào làm ngay một chiếc bánh pizza để thưởng thức với gia đình thân yêu của bạn nhé!